Khoảng cách lớn nhất giữa người với người không phải là mức độ nỗ lực, mà là chiều sâu của suy nghĩ. Nếu không có tư duy, suy nghĩ kỹ càng thì mọi sự siêng năng, cần cù đều vô ích. Cái gọi là “siêng năng chăm chỉ” chẳng qua là những lịch trình bận rộn lặp đi lặp lại. Chỉ có suy nghĩ và tư duy, chúng ta mới có thể lắng nghe những âm thanh sâu thẳm trong tâm hồn mình và tìm ra con đường giá trị nhất.
Hiệu ứng kiến lười
Nhóm nghiên cứu sinh học của Đại học Hokkaido, Nhật Bản đã từng làm một thí nghiệm.
Họ theo dõi ba đàn kiến đen, mỗi đàn gồm 30 con kiến để quan sát sự phân công lao động của chúng. Hóa ra là hầu hết các loài kiến đều rất siêng năng dọn dẹp tổ, mang thức ăn và chăm sóc kiến non. Tuy nhiên, có một số ít kiến không có việc gì làm, suốt ngày nhìn quanh đàn và không bao giờ hoạt động.
Các nhà sinh vật học đã đánh dấu những con kiến này và gọi chúng là “kiến lười biếng”.
Điều thú vị là khi nhóm nghiên cứu cắt đứt nguồn thức ăn của đàn kiến, những “con kiến siêng năng” lập tức trở thành một mớ hỗn độn. Ngược lại, “kiến lười biếng” không hoảng loạn, chúng dẫn đàn đến một nguồn thức ăn mới.
Hóa ra, những “con kiến lười” đó thực chất không phải lười, mà chúng dành đại bộ phận thời gian để “trinh thám”. Chúng nhìn có vẻ như nhàn rỗi những thực ra trong đầu vẫn không ngừng suy nghĩ, đây chính là “hiệu ứng kiến lười” nổi tiếng mà chúng ta vẫn hay nhắc tới.
Khoảng cách lớn nhất giữa người với người không phải là mức độ nỗ lực, mà là chiều sâu của suy nghĩ
Một cư dân mạng đã kể một câu chuyện như thế này. Năm đầu tiên mới tốt nghiệp, anh và một người bạn cùng lớp vào cùng công ty xin thực tập. Để tạo ấn tượng tốt với sếp, anh ấy là người đầu tiên đến công ty mỗi ngày và là người cuối cùng ra về. Trong thời gian thực tập, hầu như ngày nào anh ấy cũng làm tăng ca đến 12 giờ. Còn cậu bạn kia, mỗi ngày “véo von” một chút, hết giờ rồi lại về.
2 tháng sau, anh được công ty đánh giá rất tích cực và anh cũng lạc quan nghĩ rằng, mình chắc chắn sẽ được công ty mời ở lại. Nhưng không như vậy, anh đã không thể trở thành nhân viên chính thức của công ty này. Ngược lại, cậu bạn cùng lớp kia thành công được nhận vào làm nhân viên chính thức.
Anh ta đã rất tức giận, sau đó đăng một bài viết lên mạng xã hội: “60 ngày làm việc chăm chỉ là một trò đùa”.
Đọc được dòng trạng thái của nhân viên này, quản lý công ty đã gửi lại cho anh hai bản báo cáo công việc. Một của anh và một của bạn cùng lớp. Nội dung hai bản báo cáo hoàn toàn khác biệt nhau.
Báo cáo của anh dày đặc hàng nghìn chữ, nhưng nội dung khá chung chung, lan man. Còn bản báo cáo kia, tuy chỉ hơn 1000 chữ, nhưng logic rõ ràng, điểm mấu chốt rõ ràng, nói đúng trọng tâm của vấn đề cần nhắc đến. Người khác chỉ cần đọc qua liền hiểu ra ngay. Điều quan trọng nhất trong báo cáo là mục phân tích chiến lược thì anh chỉ đề cập sơ qua. Còn bạn cùng lớp đã chỉ ra những ưu, nhược điểm của công ty, những cơ hội và rủi ro tiềm ẩn trên thị trường.
Hoá ra, khi anh bận rộn và chăm chỉ với những việc “vặt vãnh” thì người bạn cùng lớp này đã nghiên cứu rất kỹ lưỡng các vấn đề về chiến lược.
Khoảng cách lớn nhất giữa người với người không phải là mức độ nỗ lực, mà là chiều sâu của suy nghĩ. Nếu không có tư duy chuyên sâu thì mọi sự siêng năng đều vô ích.
“Tốc độ của tư duy”
Tại một thị trấn nhỏ ở California, có một chàng trai trẻ rất thích viết lách. Anh ấy không ngừng làm việc chăm chỉ mỗi ngày và khao khát trở thành một tiểu thuyết gia xuất sắc. Nhưng những cuốn tiểu thuyết mà anh ấy viết luôn thiếu tính chiều sâu, và không ai đánh giá cao chúng.
Anh ấy rất đau khổ nên đã đến nhà thờ và hỏi vị linh mục: “Xin cho con biết, tại sao con chăm chỉ ngày đêm viết lách mà công việc vẫn không có tiến triển gì?”
Vị linh mục không trả lời trực tiếp mà thay vào đó ông hỏi anh: “Con đã làm gì vào sáng nay?”
Anh ta có chút hơi khó hiểu: “Con viết tiểu thuyết”
Vị linh mục lại hỏi: “Thể buổi chiều thì sao?”
Anh ta trả lời: “Cũng viết tiểu thuyết”
Vị linh mục lại tiếp tục hỏi: “Vậy còn buổi chiều?”
Nghe vậy, cậu thanh niên này có chút mất kiên nhẫn: “Con mỗi ngày ngoài ăn cơm, ngủ ra, thời gian còn lại đều viết tiểu thuyết”.
“Vậy khi nào con dùng thời gian vào việc suy nghĩ?” – Vị linh mục từ tốn hỏi
Chàng trai trẻ dường như vẫn chưa hiểu ra vấn đề của mình nên vị linh mục kiên nhẫn nói với anh:
“Cái mà con gọi là ‘siêng năng chăm chỉ’ chẳng qua là những lịch trình bận rộn lặp đi lặp lại và vô tận. Không có gì khó cả. Chỉ cần điều kiện cho phép thì ai cũng có thể làm được. Cái khó là suy nghĩ, không suy nghĩ thì cuốn tiểu thuyết của con sẽ không có linh hồn; không suy nghĩ thì sự siêng năng của con sẽ trở nên vô nghĩa”.
Đúng vậy, việc đắm mình trong công việc như một thói quen và sự cần cù, mà không coi đó như cơ hội để sáng tạo tư duy thì sao có thể đúc kết được một cuốn tiểu thuyết có giá trị?
Loại bỏ thói quen “cần cù thiếu tư duy” và phát triển khả năng suy nghĩ là bước đầu tiên trong cuộc đời mỗi người, nếu chúng ta muốn thành công và thăng tiến với những điều mình theo đuổi.
Chỉ có suy nghĩ và tư duy, chúng ta mới có thể lắng nghe những âm thanh sâu thẳm trong tâm hồn mình và tìm ra con đường giá trị nhất
