Kỳ lạ chiêng tre của người Ê Đê kết nối thần linh
Ngoài chiêng đồng, chiêng tre là món quà mà núi rừng Tây Nguyên ban tặng người Ê Đê. Âm thanh của chiêng tre gần gũi, khiến người nghe đắm mình vào những giai điệu mộc mạc, quên đi những bộn bề của cuộc sống.
Chiêng tre (còn gọi ching kram) là một sản phẩm âm nhạc độc đáo của dân tộc Ê Đê. Bộ chiêng tre thường có 5, 7, 9 chiếc hợp lại hoặc có khi 19 chiếc.
Chiêng tre có một vị trí đặc biệt trong đời sống văn hóa của cộng đồng Ê Đê bởi sự đơn giản trong diễn tấu và vật liệu dễ kiếm tìm. Đây là một sáng tạo nghệ thuật trong kho tàng nhạc cụ của người Ê Đê, dùng để diễn tấu trong nghi lễ truyền thống của buôn làng.
Để chế tác được một bộ ching kram rất kỳ công, cây tre chặt về phơi khô khoảng 2 tháng. Độ dài mỗi ống tre dao động từ 29 – 45 cm. Các ống tre được bịt kín một đầu giữ nguyên mắt, đầu còn lại gọt giũa để tạo âm thanh. Đi theo mỗi ống tre là một thanh tre già.
Theo nghệ nhân Y Môi Mlô (buôn Drăh, xã Cư Né, huyện Krông Búk, Đắk Lắk), khi diễn tấu, người đánh kẹp ống tre vào 2 mặt đùi, đặt thanh tre già nằm ngay phía trên miệng ống, một đầu kê trên đùi một đầu đỡ bằng lòng bàn tay trái. Tay phải cầm khúc cây làm dùi gõ vào giữa thanh tre. Mỗi chiếc ching kram có âm sắc, giai điệu với cung bậc riêng, khi tất cả cùng vang lên sẽ tạo nên một dàn hợp xướng. Hầu hết những người đánh chiêng đồng giỏi đều biết đánh và biểu diễn thuần thục chiêng tre. Cũng như chiêng đồng, nghệ thuật chỉnh chiêng tre cũng đòi hỏi người nghệ nhân phải có một đôi tai thẩm âm thật tốt và đôi tay khéo léo. Tùy theo độ lệch của âm cao hay thấp mà nghệ nhân cắt ngắn hay gọt bớt miệng ống.
Chiêng tre là món quà mà núi rừng Tây Nguyên đã ban tặng cho đồng bào dân tộc nơi đây. Với nhịp điệu vui tươi, rộn ràng, tiếng ching kram không chỉ đơn thuần để thư giãn, giải trí sau những giờ lao động mệt mỏi mà đó còn là âm thanh kỳ diệu, linh thiêng kết nối tâm hồn con người với thần linh. Âm thanh của chiêng tre tuy gần gũi, mộc mạc nhưng khiến người nghe bị mê hoặc, muốn đắm mình vào những giai điệu của nứa tre, quên đi những bộn bề của cuộc sống.
Nguồn: Tiền Phong
